MERT SAYAN – HABER MERKEZİ
Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde son günlerde etkili olan ani sıcaklık düşüşleri, tarımda ciddi zararlara yol açtı. Özellikle İç Anadolu ve Karadeniz başta olmak üzere pek çok üretim bölgesinde meyve ağaçları zirai don nedeniyle büyük hasar gördü. Kayısı, elma, şeftali, vişne, kiraz, fındık ve çay gibi ürünlerde rekolte kaybının yüksek olduğu bildiriliyor.
Bu ölçekteki bir zayiatın uzun yıllardır görülmediğini belirtiliyor. Yaşanan felaketin ardından gözler hem devletin atacağı adımlara hem de piyasadaki olası fiyat dalgalanmalarına çevrildi.
Yüksek Ziraat Mühendisi Ömer Demir, geçtiğimiz günlerde ülkemizde yaşanan zirai don sonucunda çiftçinin mahsulünün zayi olmasıyla ilgili Samimi Haber’e konuştu. Türkiye'nin meyve sebze üretiminde kendi kendine yetme konusunda herhangi bir sıkıntı yaşamayacağını vurgulayan Demir; “Dünyada meyve sebze üretimi anlamında ilk beş ülke içerisindeyiz. Üretimimiz ihtiyacımızdan çok daha fazla” diyerek bu alandaki gücümüze dikkat çekti.
İthalata gerek olmadığını belirten Demir, ihracatın da bu sene yapılamayacağını ve yapılmaması gerektiğini de önererek; “Fırsatçıların bu durumu kara borsa düzenine çevirmemesi halinde bir sorun yaşamayız. Kendi kendimize yeter durumdayız, bu konuda herhangi bir sorunumuz yok” dedi.
“DEVLET DESTEĞİ ŞART”
Demir, afetten zarar gören köylülerin mağduriyetine de dikkat çekti. Köylülerin ciddi zarar ettiğini vurgulayan Demir; “Burada sıkıntı yaşayan köylü, mahsulü yanan köylü. Bir afet oldu, adamın 250 dönüm arazisinde elma, kayısı ekiyor. Bu adamın bütün geçimi, ticareti bu. Köylüler bundan ciddi zarar etti” diye konuştu.
Demir, çiftçinin alması gereken desteği su sözlerle sürdürdü:
“Devasa bir zayiat var. Çiftçi masraf etti, yatırım yaptı, çalıştı, işçi çalıştırdı. Bu ürünü alıp yaptığı masrafların ve işçiye ödeyeceği paranın bir yerden karşılanması lazım. Devletin bu konuda adım atması gerekiyor. Devlet gerek sıfır faizli kredi gerek hibe ile çiftçiyi desteklemek zorunda. Ya uzun vadeli faizsiz kredi verecek ya da bir kısmına hibe sağlayacak. Aksi takdirde çiftçilerin bu yükün altından kalkması zor. Birçok yerde yüzde yüze varan ürün heba oldu”.
“FIRSATÇILARA DİKKAT”
Öte yandan, zarar tespit çalışmalarının henüz tam olarak yapılmadığını dile getiren Demir, kısa sürede zararın tespit edilemeyeceğini vurguladı. Ayrıca, fırsatçıların fiyat artışlarına yönelik uyarılarda bulunarak; “Sıkıntı, bunu fırsata çevirip 5 liralık malı 55 liraya vatandaşa satma sıkıntısı olur. Eğer devlet bunu takip ederse netice alır” ifadelerini kullandı.
HANGİ ÜRÜNLER ETKİLENDİ?
Demir, afetten etkilenen tarım ürünlerine de değindi. Özellikle İç Anadolu’da Kayısı, elma, şeftali, vişne ve kirazın ciddi şekilde etkilendiğini vurgulayan Demir, Karadeniz’de ise fındık ve çayın zarar gördüğünü belirtti. Ancak, Türkiye’nin genel üretim kapasitesine vurgu yaparak; “Mesela kayısı Malatya’da etkilendi ama Kayseri’de, Sivas’ta var. Üretimimiz tüketimden çok fazla, eksiğimiz olmaz” dedi.
“CUMHURİYET TARİHİNDE BÖYLE ZAİYAT YOK”
Sahada bizzat çiftçilerle birlikte çalıştığını belirten Demir, yaşanan kaybın büyüklüğün altını çizerek; “Cumhuriyet tarihinde böyle bir zayiat görüldüğünü zannetmiyorum. Büyük bir zayiat var” diye vurguladı.
Devletin bu ürünlere yönelik acil bir çalışma yapması gerektiğini ifade eden Demir, çiftçilerin seferber olduğunu ancak ellerinde yeterli veri olmadan planlama yapmanın imkansız hale geldiğini belirtti.
“DÜNYA TEHDİT ALTINDA”
Ziraat Odası Balkanı Ömer Demir, küresel gıda güvenliği ve tarım politikalarına ilişkin de önemli uyarılarda bulundu. Dünyada gıda konusunda kısa süre içinde büyük bir gıda sıkıntısı olacağını ifade eden Demir, en büyük riskin toprak verimliliğinin düşecek olmasını işaret etti.
Üretmeyen ülkelerin dışa bağımlılık nedeniyle zarar göreceğini belirten Demir, sözlerini şöyle tamamladı:
“Üretmeyen, dışa bağlı bir ülke elinde sonunda zarar eder ve çok ciddi kayıplara uğrar. Bizim topraklarımız verimlidir. Özellikle gençleri tarıma ve hayvancılığa yönlendirmek zorundayız. Ekilmedik bir parça arazi bırakmamaya çalışmalıyız”.