Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Çin'e uyguladığı gümrük vergisi oranını %104'e çıkartması, tüm dünyada, iki büyük dev arasında amansız bir ekonomik savaşın başladığı biçiminde yorumlandı.
Dünya basını bu savaşı Çin'in kazanacağı, savaş sonunda ABD'nin zayıflayacağı yorumları yapıyor.
ABD Başkanı Trump dün, 2 Nisan'da açıkladığı gümrük tarifelerine ek olarak, ilaç ithalatıyla ilgili 'büyük' tarifeler açıklayacağını, Çin'e yönelik gümrük vergisini, karşılıklı %34 vergiye ek olarak %50 vergi daha koyarak, toplam gümrük tarifesi oranını %104'e çıkardığını duyurdu.
Trump, yeni gümrük tarifelerinin ABD'ye günlük 2 milyar dolar kazandırdığını iddia ediyor. Dahası, tarifeleri açıklamasının ardından kendisini arayan bazı ülke liderlerinin arayıp kendisine yalvardığını, yalakalık yaptığını ve; "Lütfen efendim. Ne isterseniz yaparım efendim" dediğini savundu.
"ÇİN BU ZORBALIĞA BOYUN EĞMEYECEK"
Bunun üzerine Çin Dışişleri Bakanlığı; "ABD tarifeleri kullanarak Çin üzerinde baskı kurmaya çalışıyor. Çin, bu zorba davranışa asla boyun eğmeyecek" açıklamasını yaptı. Amerikan yönetimi, ABD'nin %50'lik ek vergisinin, Çin'in ABD'ye misillemede bulunması yüzünden yapıldığını açıklıyor. Ancak bu ek vergiye Çin'in aynı oranla karşılık vereceğine kesin gözüyle bakılıyor. Çin Ticaret Bakanlığı, ABD'nin gümrük tarifeleriyle sonuna kadar mücadele edileceğini açıkladı.
"İLAÇ FİRMALARI ABD'DE TESİS AÇACAK!"
İlaç ithalatına yönelik ek gümrük tarifeleri konmasının gerekçesini açıklayan Trump; "İlaç firmaları bunu duydukları zaman Çin'i terk edecekler. Diğer yerleri terk edecekler çünkü satış yapmak zorundalar. Ürünlerinin çoğu burada satılıyor.Bu sayede diğer ülkelerdeki ilaç firmaları, tesislerini ABD'ye taşıyacak" iddiasında bulunsa da, dünya kamuoyu aynı görüşte değil.
ABD ÇİN'E SATTIĞININ ÜÇ KATINI ÇİN'DEN ALIYOR
ABD ve Çin arasındaki ticarette 2024 manzarasına bakıldığında, toplam ticaret hacmi 585 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakamın 440 milyar dolarını Çin'in ABD'ye satış rakamı, 145 milyar dolarını ise ABD'nin Çin'e satış rakamı oluşturuyor. Verilere göre, Çin ve ABD'nin toplam ekonomik büyüklüğü, dünya toplamının %43'ünü oluşturuyor.
Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında başlayan ticaret savaşında Çin ve ABD'nin büyümesinin yavaşlaması ya da ekonomilerinin durağanlığa girmesinin, tüm dünyayı çok boyutlu biçimde olumsuz etkileyeceği değerlendiriliyor.
ÇİN, ABD'YE SATAMADIĞI MALLARI DÜNYAYA BOCA EDECEK!
Çin, bugün itibarıyla dünyanın en büyük ekonomisi. İç pazarda tükettiğinden fazlasını üretiyor. 1 trilyon doların üstünde üretim fazlası var. İthal ettiğinden çok daha fazlasını ihraç ediyor.Çin'deki devlet desteği ve firmalara sağlanan düşük krediler, üretim maliyetini olmasını gerekenin çok altına indiriyor. Yüksek gümrük tarifesi yüzünden ABD'ye giremeyen Çin'in, üretim fazlası ürünlerini dünyanın başka ülkelerine "boca etmesinden", bunun da o ülkelerde ücretleri ve istihdamı olumsuz etkileyebileceği iddia ediliyor.
ARADIĞINIZ BEYAZ SARAY'A ULAŞILAMIYOR!
Trump yönetimi, yüksek gümrük tarifelerini açıklamadan önce dünyadaki ticaret ortaklarıyla birlikte değerlendirme yaptıklarını iddia ediyor ancak, Politico dergisinin haberine göre, birçok ülke, aramalarına Beyaz saray tarafından yanıt verilmediğinden şikayetçi. Örneğin Filipinler, Trump'ın tarifeleri açıklanırken halen toplantı/görüşme isteklerine yanıt bekliyordu. Dergiye konuşan bir diplomat Vietnam ve İsrail'in de vergileri düşürmeyi teklif ettiğini ancak karşılığında hiçbir taviz almadıklarını belirtti ve "Görüşme yapsanız bile güzel bir tweet dışında bir şey elde edemiyorsunuz" dedi.
TRUMP, YOKSUL ÜLKELERİ ÇİN'İN KUCAĞINA ATTI
İngiliz Telegraph gazetesinin bugünkü değerlendirmesinde, iki ülkenin artık çarpışma sürecine girdiği belirtilerek; "Washington'ın ticaret savaşı ittifakları zayıflatma ve Pekin'i güçlendirme riski taşıyor. Trump Çin'i parçalamak istiyor ancak dünyayı onun kollarına atabilir" dendi.
Telegraph'a göre, Trump tarifelerinden en çok etkilenen ülke Çin değil; Kamboçya, Laos, Vietnam, Bangladeş gibi ülkeler ve Trump'ın politikalarının bu tür yoksul ülkeleri Çin'in kucağına atma riski yüksek.
ABD'Yİ YENEBİLECEK TEK ÜLKE...
CNN ise değerlendirmesinde; "ABD, ticaret savaşında kendisini yenebilecek tek ülke olan Çin'le doğrudan bir hesaplaşmanın fitilini ateşledi. ABD'nin Çin'e karşı tavrı bugüne kadarki en ciddi eksen kayması. Artan fiyatlar yoluyla Amerikan vatandaşlarına ağır bir geri dönüş yapma potansiyeli taşıyor. ABD, 50 yıldan uzun süredir Çin'in yükselişini yönetmeye çalışıyor. Atılan son adım tam bir ticaret savaşına dönüşebilecek gerginliği önlemeyi amaçlayan ve uzun süredir devam eden ABD projesinin çöküşü anlamına geliyor" ifadelerini kullandı.