MERT SAYAN -HABER MERKEZİ
Suriye’de Esad rejiminin çöküşüyle birlikte Türkiye’deki Suriyeli mülteciler için yeni bir dönem başladı. 2024-2025 eğitim yılının sona ermesiyle birlikte, çocuklarının eğitimini tamamlayan birçok Suriyeli aile, gönüllü geri dönüş sürecini hızlandırdı. Özellikle yaz aylarında hava yoluyla yapılan dönüşlerde ciddi bir artış yaşanırken, bu hareketlilik yeni bir başlangıcı işaret ediyor.
Türkiye’de geçici koruma statüsü altında bulunan Suriyeli mülteciler, Suriye’de Beşar Esad rejiminin Aralık 2024’te devrilmesinin ardından ülkelerine geri dönüş sürecini hızlandırdı. 2024-2025 eğitim öğretim yılının sona ereceği 20 Haziran 2025 tarihinden itibaren, Suriyeli ailelerin ülkelerine dönüş için hava yoluyla seyahatlerinde belirgin bir yoğunluk yaşanıyor.
İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre, rejimin çöküşünden bu yana 175 bin 512 Suriyeli gönüllü, güvenli ve onurlu bir şekilde ülkesine döndü, ancak yaz döneminde uçuş taleplerindeki artış dikkat çekiyor.
“ÜLKEM ADINA UMUTLUYUM”
Samimi Haber’e konuşan Suriye vatandaşı Ziyat, 10 yıldır Türkiye’de yaşadığını belirterek, kendisi gibi birçok Suriyeli vatandaşın, Türkiye’deki eğitim yılının yaz tatiline girmesiyle birlikte dönüş yapmayı planladığını söyledi. Ziyat, Suriyeli ailelerin özellikle çocuklarının eğitimini aksatmamak için dönüşlerini yaz aylarına bıraktıklarını ifade ederek; “Ben de 18 Haziran’a bilet aldım. 18 Haziran’da kesin dönüş yapıyorum” dedi.
Esad rejiminin devrilmesinin ardından bir kez gidip geldiğini ifade eden Ziyat, ülkesi hakkında toparlanması için birkaç yıla ihtiyacı olduğunu vurguladı. Ancak, genel olarak ülkenin durumunun iyi olduğunu belirten Ziyat, Suriye ekonomisine de vurgu yaparak; “Ülkem adına umutluyum” ifadelerini kullandı.
EĞİTİM YILININ BİTİMİYLE GERİ DÖNÜŞ HIZLANACAK
Türkiye’de yaklaşık 2,8 milyon Suriyeli mülteci bulunuyor ve bu nüfusun önemli bir kısmı, özellikle çocuklar, Türk eğitim sistemine entegre olmuş durumda. 2024-2025 eğitim öğretim yılının tamamlanmasıyla birlikte, birçok Suriyeli aile, çocuklarının eğitim süreçlerini aksatmadan Suriye’ye dönüş planlarını hayata geçirdi.
UÇUŞLARDA YOĞUNLUK
Özellikle 20 Haziran’dan sonra İstanbul Havalimanı ve diğer büyük havaalanlarında Suriye’ye yönelik uçuşlarda ciddi bir talep artışı gözlemlendi. Türk Hava Yolları ve diğer hava yolu şirketleri, Şam ve Halep gibi şehirlere ek seferler düzenleyerek bu talebi karşılamaya çalışıyor. Uçuş seferlerindeki doluluk oranı dikkat çekiyor.
ÖNCÜ GÖÇMEN PROGRAMI TEŞVİK EDİYOR
Suriyeli mültecilerin dönüşlerinde, özellikle ailelerin çocuklarıyla birlikte seyahat ettiği gözleniyor. Göç İdaresi’nin ‘öncü göçmen’ programı kapsamında, aile reislerine 1 Ocak-1 Temmuz 2025 arasında üç kez giriş-çıkış izni verilmesi, dönüş süreçlerini kolaylaştırdı. Bu program, Suriye’deki koşulları yerinde görmek isteyenler için de teşvik edici oldu.
Öte yandan, İçişleri Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan ‘öncü göçmen’ programı, Suriyeli ailelerin gönüllü geri dönüş sürecini daha planlı ve güvenli hâle getiriyor. Program kapsamında, ailelerden bir kişi Suriye’ye geçici olarak giderek yaşanacak bölgeyi, konutun durumunu ve genel güvenlik koşullarını yerinde inceleyebiliyor. Bu uygulama, ailelerin dönüş kararı alırken daha bilinçli hareket etmelerine olanak sağlıyor. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın, Cumhurbaşkanı’nın onayıyla devreye aldığı bu program, özellikle kalabalık aile yapısına sahip Suriyeliler arasında büyük ilgi görüyor. Programın, dönüş sürecine hem insani hem de lojistik açıdan önemli katkılar sunduğu ifade ediliyor.